Een Historisch Overzicht (1811-2025)
Cothen was tot 1 januari 1996 een zelfstandige gemeente in de provincie Utrecht. In dit artikel staat een gedetailleerd overzicht van alle burgemeesters die deze prachtige Kromme-Rijngemeente hebben geleid, van de Napoleontische tijd tot aan de gemeentelijke herindeling die het einde van Cothen als zelfstandige gemeente betekende.
G. van Eck (1811-1812)
Ambtsperiode: 1811-1812
Functie: Maire (Franse benaming)
G. van Eck was de eerste burgemeester van Cothen in de periode na de Napoleontische hervormingen. Hij diende als maire, hetgeen aangeeft dat Cothen in deze periode onder Franse administratieve structuren viel.
J. van Eck (1812-1824)
Ambtsperiode: 1812-1824
Functie: Maire/Schout
J. van Eck bekleedde gedurende twaalf jaar het burgemeestership van Cothen. Hij combineerde de functies van maire en schout, twee positieven die in deze transitiefase nog door elkaar heen liepen. Zijn lange ambtsperiode getuigt van vertrouwen en stabiliteit in dit turbulente politieke moment.
H.J. van de Boogaard (1824-1850)
Ambtsperiode: 1824-1850
Functie: Burgemeester (eerst schout)
H.J. van de Boogaard diende 26 jaar als burgemeester van Cothen. Hij begon zijn loopbaan als schout voordat hij tot burgemeester werd benoemd. Dit was de langste ambtsperiode in de 19de-eeuwse geschiedenis van Cothen, wat wijst op zijn grote betekenis voor de ontwikkeling van de gemeente in deze periode.
Hubertus Johannes van Bennekom (1850-1868)
Geboren: 27 april 1796 in Amersfoort
Overleden: 19 november 1881
Ambtsperiode: 1850-1868
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Doorn, Maarn en Langbroek
Hubertus Johannes van Bennekom was een vooraanstaande bestuurder die verantwoordelijk was voor meerdere gemeenten in Utrecht en omgeving. Hij bekleedde tegelijk de functie van burgemeester in Cothen, Langbroek, Doorn en Maarn, wat zijn grote bestuurlijke ervaring aantoont. Van Bennekom bereikt de indrukwekkende leeftijd van 85 jaar, hetgeen voor die tijd uitzonderlijk was. Zijn 18-jarige ambtsperiode in Cothen bracht stabiliteit en vooruitgang.
A.M.C. van Bommel (1868-1869)
Ambtsperiode: 1868-1869
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Langbroek en later van Loenen, Loenersloot en Ruwiel
A.M.C. van Bommel diende slechts één jaar als burgemeester van Cothen, maar had al eerder ervaring als burgemeester opgebouwd. Na zijn korte periode in Cothen werd hij benoemd in andere Utrechtse gemeenten.
H.T. Gregorij (1869-1874)
Geboren: 1843
Overleden: 1898
Ambtsperiode: 1869-1874
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Langbroek en later van Elburg
Henricus Theodorus Gregorij was afkomstig uit een gerespecteerde familie. Hij begon zijn bestuurlijke carrière in Cothen en Langbroek voordat hij naar Elburg vertrok, waar hij van 1874 tot 1898 burgemeester zou blijven. Gregorij vertegenwoordigt een type bestuurder dat van gemeente naar gemeente trok naarmate zijn loopbaan vorderde.
Willem Aarnoud van Beeck Calkoen (1875-1907)
Geboren: 18 februari 1846 in Utrecht
Overleden: 9 januari 1925 in Cothen
Ambtsperiode: 1875-1907
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Langbroek; vader van zijn opvolger
Willem Aarnoud van Beeck Calkoen was de langst zittende burgemeester van Cothen in de moderne periode: 32 jaar! Hij behoorde tot de zeer vooraanstaande familie Van Beeck Calkoen, een Amsterdamse regentenfamilie uit de 17e en 18e eeuw. De familie was eigenaar van het prestigieuze kasteel Rhijnestein aan de Kromme Rijn. Van Beeck Calkoen trouwde op 9 oktober 1872 met Sara Johanna Grothe (14 juni 1849 – 3 januari 1927) uit Zeist. Zijn 32 jaar durende burgemeesterschap markeert een gouden periode in Cothens geschiedenis. Hij was heer van Rhijnestein en genoot groot aanzien in de streek.
Wilhelmus Frederik van Beeck Calkoen (1907-1945)
Geboren: 18 juli 1880 in Huize Rijnesteijn, Cothen
Overleden: 14 april 1960
Ambtsperiode: 1907-1945
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Langbroek; zoon van zijn voorganger
Wilhelmus Frederik van Beeck Calkoen volgde zijn vader op als burgemeester en bekleedde de functie eveneens 38 jaar lang. Hij werd geboren op het familiedomein Rhijnestein en groeide op in een omgeving van macht en invloed. Net als zijn vader was hij ook burgemeester van Langbroek. Wilhelmus Frederik trouwde op 17 februari 1927 in Houten met Françoise Elisabeth Wttewaall (12 augustus 1891 – 24 mei 1980). Hij overleed op 79-jarige leeftijd na een lange en stabiele burgemeesterschap dat vrijwel geheel samenviel met de 20ste eeuw. Zijn naam is heden ten dage nog zichtbaar in Cothen: de Van Beeck Calkoenstraat draagt nog steeds zijn naam.
Naud (A.J.M.) van der Ven (1945-1946)
Geboren: 7 maart 1903 in Rotterdam
Overleden: 11 november 1978
Ambtsperiode: 1945-1946
Functie: Waarnemend burgemeester (tevens waarnemend burgemeester van Wijk bij Duurstede)
Bijzonderheden: Later burgemeester van Laren (NH)
Na de Tweede Wereldoorlog werd Arnold Joseph Marie van der Ven waarnemend burgemeester. Van der Ven had de oorlog doorgebracht in onderduiking op de hofstede Vogelpoel nadat hij in 1943 was ontslagen vanwege zijn weigering mee te werken aan het NSB-regime. Na de bevrijding keerde hij terug als burgemeester van Wijk bij Duurstede en waarnemend burgemeester van Cothen. In 1946 werd hij benoemd tot burgemeester van Laren (NH), waar hij tot zijn pensionering in 1968 actief bleef. Van der Ven overleed op 75-jarige leeftijd.
C.B. Kentie (1946-1965)
Geboren: 25 juni 1904 in Rotterdam
Overleden: 8 juli 1970
Ambtsperiode: 1946-1965
Functie: Tot april 1947 waarnemend; tevens (waarnemend) burgemeester van Wijk bij Duurstede
Bijzonderheden: Voormalige journalist en ambtenaar
Cornelis Balthazar (Cees) Kentie werd in juli 1946 benoemd tot waarnemend burgemeester van Wijk bij Duurstede en Cothen. Negen maanden later volgde zijn kroonbenoeming. Kentie kwam uit Rotterdam en had eerder gewerkt bij Centraal Beheer in Amsterdam. Hij was werkzaam in de journalistiek voordat hij in 1937 ambtenaar werd bij het Ministerie van Sociale Zaken. Na 19 jaar als burgemeester verzocht hij in maart 1965 om ontslag om persoonlijke redenen. Kentie overleed vijf jaar later op 66-jarige leeftijd.
W.M.A. Peters (1966-1976)
Geboren: 28 september 1921 in Oosterhout
Overleden: 23 februari 2019 in Amersfoort (97 jaar oud)
Ambtsperiode: 1966-1976
Partij: KVP (Katholieke Volkspartij)
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Wijk bij Duurstede; later burgemeester van Losser
Willem Marie Adriaan (Wim) Peters was journalist bij De Volkskrant en De Maasbode voordat hij in de politiek actief werd. Hij was mede-oprichter van de KVP-jongerenorganisatie en directeur van het Romme-instituut in Baarn. In Baarn was hij raadslid, wethouder en locoburgemeester alvorens burgemeester van Cothen en Wijk bij Duurstede te worden. Peters bleef werkzaam als journalist en politicus. Na zijn burgemeesters-carrière in het noorden vervulde hij dezelfde functie in Losser (1976-1986). Hij werd in 1986 benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau. Peters bereikt de zeer hoge leeftijd van 97 jaar.
P.Th. Bunjes (1976-1989)
Geboren: 29 april 1937 in Sirjansland
Overleden: 14 januari 2023 in Harderwijk (85 jaar oud)
Ambtsperiode: 1976-1989
Partij: CHU/CDA
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Langbroek en later van Ermelo
Pieter Theodorus (Theo) Bunjes begon zijn carrière op de gemeentesecretarieën van Reeuwijk, Waddinxveen en Sassenheim. Op 16 februari 1975 werd hij benoemd tot burgemeester van Langbroek en anderhalf jaar later, op 16 augustus 1976, ook tot burgemeester van Cothen. Met ingang van 12 mei 1986 werd Bunjes tevens waarnemend burgemeester van Vinkeveen en Waverveen. Op 1 januari 1989 ging die gemeente op in De Ronde Venen. Op 16 november 1989 werd Bunjes burgemeester van Ermelo, wat hij tot zijn vervroegde pensionering op 1 september 2000 bleef. Bunjes overleed op 85-jarige leeftijd en was daarmee een van de langstlevende burgemeesters van Cothen.
W. Jongeneel (1989-1996)
Geboren: 15 augustus 1930 in Bodegraven
Ambtsperiode: 1989-1996
Functie: Waarnemend burgemeester
Partij: CHU/CDA
Bijzonderheden: Tevens burgemeester van Driebergen-Rijsenburg
Pim Jongeneel was actief bij de CHU-jongerenorganisatie (C.H.J.C.) van 1953 tot 1965 werkzaam bij gemeentesecretarieën, eerst in Reeuwijk, daarna in Waddinxveen en Ouder-Amstel. Hij werd benoemd tot burgemeester van Muiden (1965-1979), waar hij twee maal te maken had met explosies bij de kruitfabriek (1966 en 1972), beide met slachtoffers. In 1971-1975 was hij tevens waarnemend burgemeester van Nederhorst den Berg. Na Muiden werd Jongeneel benoemd tot burgemeester van Driebergen-Rijsenburg (1979-1991). Vanaf 1989 was hij waarnemend burgemeester van Cothen, een functie die hij vervulde tot de gemeente op 1 januari 1996 opging in Wijk bij Duurstede.
G.K. (Guus) Swillens (1996-2012)
Geboren: 28 april 1949 in Kampen
Ambtsperiode: 16 december 2000 – 11 december 2012 (12 jaar)
Vorige functie: Burgemeester van Born (1995-2001)
Partij: PvdA
Bijzonderheden: Voorheen burgemeester van Ossendrecht (1991-1995) en Born (1995-2001)
Guus Swillens was als PvdA-politicus een ervaren bestuurder voordat hij tot burgemeester van Wijk bij Duurstede werd benoemd. In Kampen was hij sinds 1982 gemeenteraadslid, en in 1987 werd hij daar wethouder. Na zijn werk als burgemeester in andere gemeenten werd hij op 16 december 2000 benoemd tot burgemeester van Wijk bij Duurstede. Swillens’ ambtsperiode van twaalf jaar was relatief lang en getuigde van stabiliteit in deze turbulente jaren. Hij overleed niet voor zijn 60ste verjaardag op 28 april 2009, waarop hij door de Commissaris van de Koning, R.C. Robbertsen, benoemd werd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau voor zijn uitzonderlijke maatschappelijke verdiensten in zijn bestuurlijke loopbaan. Eind 2012 ging Swillens vervroegd met pensioen. Op 11 december 2012 nam hij formeel afscheid als burgemeester.
T.R. (Tjapko) Poppens (2012-2019)
Geboren: 31 juli 1970 in de provincie Groningen
Ambtsperiode: 20 december 2012 – 28 mei 2019 (6 jaar en 5 maanden)
Vorige functie: Geen vorige burgemeesterservaring
Partij: VVD
Bijzonderheden: Later burgemeester van Amstelveen (2019-heden); Hoofd Strategie & Control te Enschede
Tjapko Poppens was een jong talent dat zonder vorige burgemeesterservaring direct naar Wijk bij Duurstede werd benoemd. Hij was afgestudeerd aan de Wageningen Universiteit in de Economie van landbouw en milieu met als specialisatie bedrijfs- en bestuurskunde. Na zijn studie werkte Poppens bij KLM in verschillende managementfuncties. In 2005 stapte hij over naar de gemeente Enschede, waar hij onder meer Hoofd Strategie & Control was. Hij was raadslid en fractie-voorzitter in Deventer voor de VVD.
Poppens was getrouwd en vader van drie kinderen. Zijn zes jaar durende ambtsperiode in Wijk bij Duurstede was succesvol, waarna hij in mei 2019 werd bevorderd tot burgemeester van Amstelveen. In Amstelveen kreeg hij de voorkeur van de vertrouwenscommissie vanwege zijn verbindende betrokkenheid en gedreven bestuursstijl.
I.P. (Iris) Meerts (2019-2025)
Geboren: 29 november 1972 in Leiden
Ambtsperiode: 16 december 2019 – 16 december 2025 (6 jaar)
Vorige functie: Geen vorige burgemeesterservaring
Partij: PvdA
Bijzonderheden: Bestuurkundige en consulente; werkzaam geweest voor de Europese Commissie
Iris Meerts was bestuurkundige en politieke consulente met een brede internationale ervaring. Ze werd geboren in Leiden en studeerde bestuurskunde aan de Universiteit Twente met een specialisatie in het openbaar bestuur en vervolgstudies Nederlands recht aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Na haar studies werkte Meerts als stagiaire voor de Europese Commissie in Brussel, op het directoraat-generaal Regionaal beleid en stadsontwikkeling. Zij werkte ook voor een lobbybureau. In Rotterdam werkte zij als speechschrijver voor burgemeester Bram Peper en organiseerde zij een grote burgemeestersconferentie in het World Trade Center Rotterdam. Als medewerker Europese zaken was zij werkzaam bij het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR).
In haar verdere carrière werkte ze als projectleider voor adviesbureau A2 stAdsAdviseur B.V., als sponsormanager en fondsenwerver voor het Rotterdams Philharmonisch Orkest, als consultant voor adviesbureau Almende en als directeur van stichting Zelforganisatie. Voor haar burgemeesterschap werkte zij als managing director van het Centre of Expertise Cyber Security aan De Haagse Hogeschool.
Van 2007 tot 2009 was Meerts Statenlid van Zuid-Holland en namens de PvdA-fractie woordvoerder jeugdzorg, zorg en welzijn. Op 19 november 2019 droeg de gemeenteraad haar voor als burgemeester van Wijk bij Duurstede, met ingang van 16 december 2019. Haar ambtsperiode van zes jaar bracht haar portefeuilles op het gebied van openbare orde en veiligheid, vergunningen, toezicht en handhaving, evenementen en crisisbeheersing. Ze was voorzitter van de Maatschappelijke Adviesraad Staatsbosbeheer Utrecht en lid van diverse veiligheids- en bestuurlijke commissies.
In mei 2025 kondigde Meerts aan zich niet beschikbaar te stellen voor een tweede termijn. Wegens privé-omstandigheden legde zij begin juli haar taken tijdelijk neer. Op 31 oktober 2025 nam zij officieel afscheid van de gemeente Wijk bij Duurstede. Zij wilde naar eigen zeggen nadenken over “een nieuwe stap in haar loopbaan”.
M.M. (Mirjam) van ’t Veld (2025-Heden)
Geboren: 5 april 1970 in Den Haag
Ambtsperiode: 8 september 2025 – heden (waarnemend burgemeester)
Status: Waarnemend burgemeester; nog geen kroonbenoeming
Vorige functies: Burgemeester van Maarssen, Stichtse Vecht, Amstelveen; waarnemend burgemeester van Almelo en Groningen
Partij: CDA
Bijzonderheden: Verpleegkundige, informatica-specialist, voorzitter LHV; een van de meest ervaren burgemeesters van Nederland
Mirjam van ’t Veld is een zeer ervaren en veelzijdige bestuurder met een indrukwekkende carrière in zowel het openbaar bestuur als de gezondheidszorg. Zij werd geboren in Den Haag maar groeide op in Amersfoort. Na 1988 werkte zij in ziekenhuis “De Lichtenberg” in Amersfoort en behaalde in 1992 haar diploma A-Verpleegkundige. Daarna studeerde zij informatiekunde in de gezondheidszorg aan de Hogeschool van Amsterdam en vervolgstudies algemene letteren aan de Universiteit Utrecht, waar zij in 1996 afstudeerde.
Na haar afstuderen werkte Van ’t Veld bij meerdere organisaties als proces- en projectmanager. Van 1999 tot 2001 was zij gastdocent aan de Utrecht School of Governance van de Universiteit Utrecht. In 2002 werd zij gemeenteraadslid in Amersfoort, een jaar later fractievoorzitter van het CDA aldaar, en in januari 2004 wethouder voor jeugd en welzijn.
Op 38-jarige leeftijd, in september 2008, werd Van ’t Veld burgemeester van de gemeente Maarssen. Op 1 januari 2011 fuseerde Maarssen met andere gemeenten tot Stichtse Vecht, waarna zij waarnemend burgemeester werd. Op 22 december 2011 volgde haar benoeming tot burgemeester van Stichtse Vecht. Van 3 juli 2014 tot 1 oktober 2017 was zij burgemeester van Amstelveen, waar zij zich onderscheidde als een betrokken en ondernemend burgemeester.
Naast haar burgemeestersfuncties maakte Van ’t Veld carrière in de private sector. Van 1 oktober 2017 werd zij voorzitter van de Raad van Bestuur van het Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Op 9 maart 2021 werd zij door de ledenraad van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) benoemd tot voorzitter, waarbij de benoeming op 1 juli 2021 inging. Tot 1 maart 2023 vervulde zij deze functie. Van 24 november 2014 tot 31 december 2023 was zij lid van de raad van toezicht voor de publieke omroep WNL.
Na haar vertrek uit Amstelveen werkte Van ’t Veld opnieuw als waarnemend burgemeester. Van 1 november 2023 tot 19 juni 2024 was zij waarnemend burgemeester van Almelo. Van 28 oktober 2024 tot 30 juni 2025 was zij waarnemend burgemeester van Groningen. Op 8 september 2025 werd zij benoemd tot waarnemend burgemeester van Wijk bij Duurstede, nadat Iris Meerts zich niet beschikbaar had gesteld voor een tweede termijn.
Van ’t Veld is woonachtig in Leersum en is aangever van haar betrokkenheid en energieke verbindingskracht. De Commissaris van de Koning Hans Oosters stelde haar aan na overleg met de fractievoorzitters uit de gemeenteraad. Zij zal in ieder geval aanblijven tot na de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. Een permanente, kroonbenoemde burgemeester zal pas later worden aangesteld.
Het Einde van Cothen als Zelfstandige Gemeente
Op 1 januari 1996 kwam aan meer dan anderhalve eeuw gemeentelijke zelfstandigheid van Cothen een einde. De gemeente ging samen met Langbroek op in de nieuw gevormde gemeente Wijk bij Duurstede. Dit betekende het einde van een aparte burgemeestersfunctie voor Cothen, hoewel de gemeente wel degelijk voort leeft in het hart van Wijk bij Duurstede.
Met dit artikel sluiten we de boeken op twee eeuwen gemeentelijk bestuur, waarin meer dan twintig burgemeesters het lot van Cothen en haar inwoners hebben bepaald. Van de vroege Franse maire-periode via de lange en stabiele ambtsperioden van de Van Beeck Calkoens tot de moderne bestuurders van de twintigste eeuw – elk heeft zijn eigen indruk achtergelaten op deze historische Utrechtse gemeente.
Dit artikel is samengesteld op basis van historische bronnen waaronder Wikipedia, het Utrechts Archief en genealogische databases en samengesteld met behulp van AI. Voor verdere informatie over deze burgemeesters wordt de geïnteresseerde lezer aanbevolen het Utrechts Archief en het gemeente-archief van Wijk bij Duurstede te raadplegen.